HƯỚNG DẪN ÔN TẬP KIỂM TRA ĐỊNH KÌ LẦN I Chủ đề: Văn hóa cổ đại Hi Lạp và Rôma
Thứ Năm, 1 tháng 12, 2016
Việc sử dụng đồ sắt và sự tiếp
xúc với biển đã mở cho cư dân Địa Trung Hải một chân trời mới, nâng họ lên một
trình độ cao hơn về sản xuất và buôn bán trên biển. Đó cũng là cơ sở để họ đạt
tới trình độ sáng tạo văn hóa cao hơn thời trước.
1. Lịch và chữ viết
- Nguyên nhân ra
đời: Do nhu cầu sản
xuất, sinh hoạt, quản lí hành chính, trao đổi và lưu trữ…lịch và chữ viết ra
đời.
- Thành tựu:
+ Người Hi lạp đã có hiểu biết
chính xác hơn về Trái Đất và hệ Mặt Trời. Họ khẳng định Trái Đất hình quả cầu
tròn,
+ Người Rôma đã tính được 1 năm
có 365 ngày và 1/4 nên họ định một tháng lần lượt có 30 và 31 ngày, riêng tháng
Hai có 28 ngày.
+ Hệ thống chữ cái của người Hi
Lạp và người Rôma đã ra đời. Nó có khả năng ghép chữ rất linh hoạt thành từ
để thể hiện ý nghĩ của con người. Hệ chữ cái Rôma, tức là hệ A, B, C... ban đầu gồm 20 chữ, sau thêm 6
chữ, làm thành hệ thống chữ cái hoàn chỉnh như ngày nay.
Họ
cũng có hệ chữ số mà ngày nay ta thường dùng để đánh số các đề mục lớn, gọi là
"số La Mã".
- Ý
nghiã :
+ Lịch
và chữ viết ra đời có tác dụng phục vụ và cải thiện sản xuất cũng như trong
sinh hoạt, thúc đẩy xã hội phát triển.
+ Sự
ra đời của hệ thống chữ cái là một phát minh và cống hiến lớn lao của cư dân
Địa Trung Hải cho nền văn minh nhân loại.
2. Sự ra đời của
khoa học
- Nguyên nhân ra đời
+ Do nhu cầu của cuộc sống : tính toán, xây dựng, học
tập, giao lưu…
+ Đến các quốc gia cổ đại phương Tây, những hiểu biết của
con người mới thực sự trở thành khoa học.
- Thành tựu :
Toán
học : Với người Hi Lạp, toán học đã vượt lên trên việc ghi chép
và giải các bài riêng biệt. Những nhà toán học mà tên tuổi vẫn còn lại với đời
từ thời ấy đến nay, đã để lại những định lí, định đề có giá trị khái quát hóa
cao.
Định
lí nổi tiếng về hình học của Ta-lét, những cống hiến của trường phái Pi-ta-go
về tính chất của các số nguyên và định lí về các cạnh của hình tam giác vuông
cùng với tiên đề về đường thẳng song song của Ơ-clít... nhiều thế kỉ về sau vẫn
là những thành phần căn bản của toán học.
Đến
cuối thời Hi Lạp, xuất hiện nhà toán học và vật lí học cổ đại nổi tiếng là
Ác-si-mét với công thức tính diện tích và thể tích hình trụ và hình cầu, nguyên
lí về vật nổi và hàng loạt phát minh cơ học của ông (đòn bẩy, ròng rọc, guồng
nước...).
Sử
học :
Vượt qua giới hạn của việc ghi chép tản mạn, biên niên của thời trước, các sử
gia cổ Hi Lạp và Rôma đã biết tập hợp tài liệu, phân tích và trình bày hệ thống
lịch sử của một nước hay một cuộc chiến tranh. Chẳng hạn Hê-rô-đốt viết Lịch sử của cuộc chiến tranh Hi Lạp - Ba Tư,
Tuy-xi-đít viết Lịch sử cuộc chiến tranh
Pê-lô-pôn...
Địa
lí : Nhà
địa lí học Xtra-bôn của Hi Lạp cổ đại đã đi và khảo cứu rất nhiều vùng quanh
Địa Trung Hải. Ông đã để lại nhiều tài liệu ghi chép và khảo cứu về địa lí rất
có giá trị.
- Ý
nghĩa :
+ Phục vụ và
cải thiện đời sống, thúc đẩy tiến bộ xã hội.
+ Là cơ sở
để văn hoá p.Tây phát triển cao hơn ở giai đoạn sau.
3. Văn học
- Nguyên nhân :
+ Do nhu cầu giao lưu, giải trí, học tập, giáo dục…
+ Chữ viết linh hoạt, dễ phổ biến.
- Thành tựu :
+ Ở
Hi Lạp, Rôma có văn học viết.
+ Sau
các anh hùng ca nổi tiếng của Hô-me là I-li-át
và Ô-đi-xê, đã xuất hiện những nhà văn có tên tuổi mà tác phẩm của họ để
lại vẫn còn nguyên giá trị độc đáo của một thời thơ ấu của loài người.
+
Tiêu biểu : Ê-sin viết vở Ô-re-xti,
Xô-phôc-clơ viết Ơ-đíp làm vua,
Ơ-ri-pít viết Mê-đê và nhiều vở khác.
- Ý
nghĩa :
Giá trị của những tác phẩm này là ở chỗ đã đạt tới trình độ hoàn thiện của ngôn ngữ
văn học cổ đại, có kết cấu kịch chặt chẽ, nhưng đặc biệt là mang tính nhân đạo
sâu sắc khi đề cao cái thiện, cái đẹp vì lợi ích của con người…
4. Nghệ thuật
- Nguyên nhân :,
+ Do nhu cầu của cuộc
sống, nhất là đời sống tín ngưỡng.
+ Phục vụ giai cấp thống trị.
-
Thành tựu :
+ Người
Hi Lạp cổ đại đã để lại rất nhiều tượng và đền đài : như tượng nữ thần
A-tê-na đội mũ chiến binh, Lực sĩ ném đĩa, Thần vệ nữ Mi-lô... Phần lớn là
tượng thần, nhưng lại được thể hiện là người và rất đẹp.
Các
công trình kiến trúc cũng đạt tới trình độ tuyệt mĩ. Hầu hết các công trình này
là đền thờ. Tiêu biểu là đền Pác-tê-nông ở Hy Lạp, một tài năng nghệ thuật kiến
trúc của con người, một kiệt tác của muôn đời.
Rôma
lại có nhiều công trình kiến trúc như đền đài, cầu máng dẫn nước, đấu trường...
oai nghiêm, đồ sộ, hoành tráng và thiết thực.
-
Ý nghĩa :
+ Các công
trình nghệ thuật của HL, RM cổ đại có giá trị hiện thực và nhân đạo cao. Nó đã trở thành kiểu mẫu nghệ thuật, vật chiêm ngưỡng của đời sau.
+ Thể hiện sự
sáng tạo, tài năng tuyệt vời của người xưa.
GV : Trương Thị Thảnh
All comments [ 0 ]
Your comments