Hướng dẫn ôn tập bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Thứ Năm, 6 tháng 4, 2017
I. Tác giả - tác phẩm:
1. Tác giả:
- XQ, tên đầy đủ là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh
(1942-1968) là một trong những gương mặt thơ tiêu biểu của thơ thời chống Mỹ.
XQ quê La Khê, xã Văn Khê, thị xã Hà Đông (Nay là Hà Nội).
- Thơ XQ
tươi tắn, hồn hậu và nồng nhiệt. Nó là tiếng lòng của một tâm hồn gắn bó tha
thiết với cuộc đời, với con người, trân trọng dù chỉ một chút hạnh phúc đời
thường. Thơ tình yêu là một mảng đặc sắc, tiêu biểu cho hồn thơ XQ. Đến XQ,
trong thơ Việt Nam mới có một tiếng nói trực tiếp bày tỏ những khát khao, sôi
nổi, mãnh liệt và chân thành tự nhiên của một trái tim phụ nữ trong tình yêu.
2. Tác phẩm
- Sóng là một trong những bài thơ tình
đặc sắc cuả XQ in ở tập Hoa dọc chiến hào (1968). Bài thơ được XQ
viết vào ngày 29 - 12 - 1967.
- Hình tượng trung tâm và nổi bật trong bài thơ là
Sóng. Cả bài thơ là con sóng
tâm tình của người phụ nữ được khơi dậy khi đứng trước biển cả đối diện với
những con sóng vô hồi, vô hạn. Bên cạnh đó, ở bài thơ có hình tượng Em. Sóng
và Em vừa hoà nhập vừa phân thân để biểu hiện những trạng thái ở một người phụ
nữ đang rạo rực yêu đương.
II. Trọng tâm ôn tập:
Vấn đề 1: Phân tích hình tượng sóng trong bài thơ
"Sóng" - Xuân Quỳnh? Nêu cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ
trong tình yêu qua hình tượng này?
1. Phân tích hình tượng sóng:
- Sóng là hình tượng trung tâm của bài
thơ và là một hình tượng ẩn dụ. Cùng với hình tượng em, sóng thể hiện những trạng thái, quy luật riêng của tình yêu
cùng vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ rất truyền thống mà rất hiện đại.
- Sóng có nhiều đối cực như tình yêu có
nhiều cung bậc, trạng thái và như tâm hồn người phụ nữ có những mặt mâu thuẫn
mà thống nhất.
- Hành trình của sóng tìm tới biển khơi như hành trình
của tình yêu hướng về cái vô biên, tuyệt đích, như tâm hồn người phụ nữ không
chịu chấp nhận sự chật hẹp, tù túng.
- Điểm khởi đầu bí
ẩn của sóng giống điểm khởi đầu và sự
mầu nhiệm, khó nắm bắt của tình yêu.
- Sóng luôn vận động như tình yêu gắn
liền với những khát khao, trăn trở không yên, như người phụ nữ khi yêu luôn da
diết nhớ nhung, cồn cào ước vọng về một tình yêu bền vững, thủy chung.
- Sóng là hiện tượng thiên nhiên vĩnh cửu
như tình yêu là khát vọng muôn đời của con người, trước hết là người phụ nữ
muốn dâng hiến cả cuộc đời cho một tình yêu đích thực.
2. Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu qua hình tượng sóng:
- Người phụ nữ
mang những nét đẹp truyền thống trong tình yêu: đằm thắm, hồn hậu, dịu dàng, dễ
thương, chung thủy.
- Người phụ nữ
mang nét đẹp hiện đại trong tình yêu: táo bạo, mãnh liệt, dám vượt qua mọi trở
ngại để giữ gìn hạnh phúc, dù có phấp phỏng trước cái vô tận của thời gian, cái
mong manh của kiếp người, của tình yêu nhưng vẫn vững tin vào sức mạnh của tình
yêu.
Vấn đề 2: Quan niệm về tình yêu, hạnh phúc của
Xuân Quỳnh qua bài thơ "Sóng"?
1. Đặc điểm thơ tình Xuân Quỳnh:
- Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của
một tâm hồn thiết tha gắn bó với cuộc đời, với con người, khao khát tình yêu,
trân trọng hạnh phúc bình dị đời thường. Tình yêu trong thơ XQ bao giờ cũng sôi
nổi, mãnh liệt mà tự nhiên, chân thành, đằm thắm. Tình yêu với nhà thơ là cái
đẹp, cái cao quý. Tình yêu tượng trưng cho sự khao khát hoàn thiện mình.
2.
Quan niệm về tình yêu, hạnh phúc của Xuân Quỳnh qua bài thơ Sóng:
a.
Qua bài thơ, Xuân Quỳnh đã thể hiện một tình yêu của người con gái có tính chất
truyền thống như tình yêu muôn đời:
- Tâm trạng phức tạp khi yêu.
- Khát vọng truy tìm nguồn gốc tình
yêu.
- Tình yêu gắn với nỗi nhớ,
niềm tin, sự chung thủy.
- Với Xuân Quỳnh, yêu và được
yêu, được sống tận độ với các cung bậc cảm xúc của nó cũng chính là hạnh phúc.
b.
Bài thơ còn thể hiện quan niệm về một tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay:
- Người con gái khi yêu không
còn e thẹn hay cam chịu, chấp thuận hoàn cảnh nữa: dám bộc lộ tình yêu một cách
táo bạo, chân thành, không hề giấu giếm. Sẵn sàng từ bỏ giới hạn tình yêu chật
hẹp để tìm đến với một tình yêu cao rộng, một tâm hồn đồng điệu.
- Nhạy cảm, đầy dự cảm lo âu
về sự tan vỡ trong tình yêu.
- Ước vọng bất tử hóa tình
yêu, giữ gìn hạnh phúc mình đang có bằng cách hóa thân vào sóng, hòa tình yêu
nhỏ là tình yêu lứa đôi vào tình yêu lớn là tình yêu cuộc đời.
GV Hà Thi Thu Hương
All comments [ 0 ]
Your comments