Chủ Nhật, 25 tháng 3, 2018
HỆ THỐNG NGỮ LIỆU ĐỌC - HIỂU ÔN TẬP ĐỊNH KỲ 2
1. NGỮ LIỆU 1:
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi từ câu 1 đến câu 5:
“F.A ( Forever Alone) là một khái niệm ám chỉ những người hướng nội, ít hoặc không có bạn bè, thích tận hưởng cảm giác cô đơn một mình.
Bởi vì rất dễ hiểu, tự thỏa hiệp với bản thân bao giờ cũng dễ hơn thỏa hiệp với những người khác. Biểu hiện của những người F.A là luôn kêu ca về tình trạng độc thân của mình, nhưng lại luôn gắn chặt cuộc sống với môi trường “ảo” internet, bất kể ngày hay đêm, bất kể ngày thường hay lễ tết.
Cuộc sống của chúng ta đang diễn ra trên Facebook, Twitter, Youtobe… chúng ta đang tự cô lập mình với thế giới thực, chúng ta đang tự biến mình thành F.A.
[…]
Khái niệm F.A đã dịch chuyển từ những người cô đơn, sang cả những người có đôi, có cặp. Với tình trạng hai người hẹn hò nhau mà mỗi người tự nói chuyện với cái smartphone của mình, thì thực ra cũng chả khác gì F.A.
Nguy hiểm hơn nữa là khi chính người lớn làm lây lan tình trạng này sang cho trẻ em. Khi các bậc phụ huynh còn đang mải mê với thế giới riêng của mình và bỏ mặc con cái với những chiếc máy tính bảng, thì hoàn toàn dễ hiểu khi con trẻ cũng tự thu mình vòa thế giới riêng của chúng. Và điều sau đây hoàn toàn có thể xảy ra: một thế hệ F.A mới sẽ ra đời thừa kế lại chính hội chứng F.A của cha mẹ chúng”.
( Trích Hãy gập máy tính, tắt điện thoại để nói và cười, Dẫn theo http:// giaoducthoidai.vn, ngày 23/5/2014).
2. NGỮ LIỆU 2:
Anh (chị) trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 5 dựa vào ngữ liệu sau:
Tôi tin rằng thập kỉ tới sẽ rất thú vị đối với các lĩnh vực khoa học và cộng nghệ vì sự phát triển cùng lúc của ba yếu tố sau:
Thứ nhất là sự trỗi dạy của trí thông minh nhân tạo. Năng lực xử lí số liệu và tư duy của máy tính đã tăng một triệu lần trong 25 năm qua.
Thứ hai là sự gia tăng các khám phá hoa học – kết quả của việc gia tăng số lượng các nhà khoa học trên toàn thế giới, cùng những tiến bộ về công nghệ.
Cuối cùng là sự ra đời của công nghệ nano sẽ giúp khám phá não bộ con người, tạo vật kì vĩ nhất của vũ trụ. Thành tựu này cũng sẽ tiết lộ thêm những khả năng tiềm ẩn khác của con người, mở ra nhiều phương thức giao tiếp mới, tạo ra các thách thức mang tính xã hội theo những cách chúng ta chưa thể hình dung được.
Chỉ với ba thay đổi này thôi, chúng ta sẽ được chứng kiến những phép màu vượt xa đường chân trời của ngày hôm nay. Chúng ta sẽ có thể phòng ngừa hoặc chiến thắng các bệnh nan y, giải quyết mâu thuẫn trong xã hội và du hành xa hơn vào không gian, hoặc sâu hơn xuống những đại dương. Thậm chí chúng ta còn có cơ hội khám phá những điều bí ẩn nhất của nhân loại: ý nghĩa tối thượng cho sự tồn tại của loài người, và câu chuyện bí mật đằng sau óc sáng tạo của mỗi chúng ta.
(Quốc gia khởi nghiệp, Dan Seno & Saul Singer, NXB Thế giới, 2014 tr 14-150)
3. NGỮ LIỆU 3
Anh (chị) trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 5 dựa vào ngữ liệu sau:
Tuổi trẻ là đặc ân vô giá mà tạo hóa ban cho bạn. Vô nghĩa của đời người là để tuổi xuân trôi qua vô vọng. [ ...] Người ta bảo, thời gian là vàng bạc, nhưng sử dụng đúng thời gian của tuổi trẻ là bảo bối của thành công. [...] Thế giới này là của bạn, đất nước này là của chúng ta. Chúng ta không thể ngồi nhìn đồng bào nghèo khó mãi. Đứng ngồi quây quần thường xuyên bên góc bếp, và cũng đừng thu mình một góc nhà trọ nhỏ nhoi, hãy đi ra để nhìn để hiểu; đừng đắm đuối trên màn hình máy tính, trên smartphone bằng những câu chuyện phiếm giết thời gian, mà hãy dùng nó như một công cụ nối liền thế giới bên ngoài. Biến tri thức của loài người, của thời đại thành tri thức của bản thân và cộng đồng, vận dụng vào hoạt động thực tiễn của mình. Trước mắt là tích lũy tri thức khi còn ngồi trên ghế nhà trường để ngày mai khởi nghiệp. Tự mình xây dựng các chuẩn mực đạo đức cho bản thân, nhận diện cái đúng cái sai, cái đáng làm và cái không nên làm. Trường đời là trường học vĩ đại nhất, nhưng để thành công, bạn cần có nền tảng về mọi mặt, thiếu nó không chỉ chông chênh mà có khi vấp ngã. Hoạt động xã hội, đây là dòng sông cuộc đời. Phù sa sẽ về với bạn để mùa màng, cây lá tốt tươi. Đắm mình trong thực tiễn sẽ cho bạn tình yêu thương, cảm thông và trân trọng con người, để mình cố gắng sống tốt hơn, trách nhiệm hơn. Đây cũng là cách bạn tận hiến những gì cao đẹp nhất.
( Trích bài phát biểu của PGS.TS Nguyễn Văn Minh – Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nhân dịp kỉ niệm ngày 26/3/2016).
4. NGỮ LIỆU 4:
Anh (chị) trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 5 dựa vào ngữ liệu sau:
Vấn đề nguồn gốc con rồng từ góc nhìn văn hóa
…Rõ ràng là từ hai con vật thật đều có thể làm hại người, trải qua quá trình biểu tượng hóa và thiêng liêng hóa ở khu vực cư dân Bách Việt, Rắn và Cá Sấu kết hợp với nhau tạo nên hình tượng Rồng. Rồng trở thành con vật tập hợp được tất cả những gì tốt đẹp nhất. Năm Thìn (= năm Rồng) được xem là năm đem lại nhiều may mắn; tuổi Thìn (= tuổi Rồng) được xem là tuổi đẹp [5]. Trong các sách sử cổ thường nhắc đến “Rồng vàng xuất hiện” như một loại “điềm tốt”; rất nhiều địa danh Việt Nam được đặt tên “rồng”: Hàm Rồng, Hàm Long, Thăng Long, Hạ Long, Cửu Long, Bạch Long Vĩ, Long Đỗ, Long Điền, Long Môn, v.v… Người dân Nam Bộ (nơi mà cho đến đầu thế kỷ XX vẫn có rất nhiều cá sấu) tin rằng cá sấu tu lâu năm (nằm im một chỗ cho đất cát phủ lên thành cù lao) tới ngày đắc quả sẽ hóa thành rồng bay lên trời và gọi hiện tượng đó là Cù dậy [6].
Con Rồng mang đầy đủ hai nét đặc trưng cơ bản của tư duy nông nghiệp là tổng hợp và linh hoạt: là kết quả tổng hợp những đặc điểm của con cá sấu (đầu, vảy, chân) và con rắn (thân dài); sinh ra ở dưới nước nhưng rồi bay lên trời; bay lên trời mà không cần phải có cánh; miệng có thể vừa phun nước[7] vừa phun lửa.
Bên cạnh đó, theo truyền thuyết thì tổ tiên người Việt là “giống Rồng Tiên” (thành ngữ: Con Rồng cháu Tiên). Tiên Rồng là một cặp đôi một âm một dương, trong đó Rồng (= dương) được trừu tượng hóa từ hai loài bò sát là rắn và cá sấu, còn Tiên (= âm) được trừu tượng hóa từ giống chim nước có rất nhiều ở vùng sông nước Đông Nam Á (cho nên Mẹ Âu Cơ đẻ trứng!). Chính vì cư trú phổ biến ở vùng sông nước Đông Nam Á cho nên chim nước, rắn, cá là những loài động vật được sùng bái hàng đầu, người Việt có câu: nhất điểu, nhì xà, tam ngư, tứ tượng…
(GS.TSKH.Trần Ngọc Thêm – TS. Nguyễn Ngọc Thơ, nguvan.hnue.edu.vn/Nghiencuu/Vanhoa/tabid/107/newstab/450/Default.aspx )
5. NGỮ LIỆU 5:
Anh (chị) trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 5 dựa vào ngữ liệu sau:
Vùng Sử thi Tây Nguyên
…Thứ ba là nội dung phản ánh của sử thi thường tập trung vào một thời kỳ lịch sử nhất định trong xã hội loài người. Sử thi Tây Nguyên phản ánh sự chuyển biến thời kỳ cuối của xã hội nguyên thuỷ, bắt đầu bước vào xã hội tiền giai cấp, xuất hiện liên minh bộ lạc thông qua hoạt động chiến tranh để tập hợp lực lượng. Trên thế giới hiện nay có hai loại sử thi là Sử thi sáng thế - xuất hiện ở giai đoạn lịch sử sớm, phản ánh quá trình hình thành vũ trụ, con người, vạn vật và văn hóa. Sử thi anh hùng là loại xuất hiện sau, phản ánh giai đoạn phát triển cao hơn của lịch sử nhân loại. Sử thi Tây Nguyên có đủ hai loại này, song ở mỗi tộc người lại có những nét khác biệt. Nếu sử thi Mnông thường mang tính thần thoại đậm, thì sử thi Êđê đặc trưng cho sử thi anh hùng. Dẫu vậy, ngay trong các tác phẩm sử thi Mnông cũng khó phân chia rạch ròi bởi trong nhiều tác phẩm tính chất anh hùng cũng thể hiện đậm nét, và như vậy phải xếp vào sử thi anh hùng mới thoả đáng. Như vậy, chỉ với hai tộc người Êđê và Mnông, có thể nghĩ rằng xã hội được phản ánh trong sử thi Mnông có phạm vi phản ánh rộng lớn hơn sử thi Êđê. Nhìn chung, âm hưởng chủ đạo của sử thi Tây Nguyên hướng về nhân vật anh hùng. Không phải anh hùng cá nhân, mà nhân vật anh hùng đó đại diện cho khát vọng cộng đồng, là biểu tượng của sức mạnh cộng đồng. Không phải ngẫu nhiên mà tên của nhiều bộ sử thi lại chính là tên người anh hùng trong bộ sử thi đó, như Đăm Xăn, Xinh Nhã, Khinh Dú .... Chiến tranh và nhân vật anh hùng là biểu hiện của môi trường xã hội, phản ánh một giai đoạn xã hội. Đặc điểm này được Ănghen gọi làxã hội dân chủ quân sự. Các Mtao trong sử thi Tây Nguyên vừa mang hình ảnh của người anh hùng, thủ lĩnh quân sự, vừa là người giầu có, giỏi giang. Chính các Mtao thực hiện chiến tranh với các cộng đồng khác để thể hiện sức mạnh của cộng đồng mình. Khác với sử thi Ấn Độ và Hy Lạp phản ánh thời kỳ hình thành nhà nước - sử thi cổ đại, sử thi Tây Nguyên thuộc loại sử thi cổ sơ mà nội dung phản ánh như tôi đã trình bày ở trên.
6. NGỮ LIỆU 6:
Anh (chị) trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 5 dựa vào ngữ liệu sau:
Những ngày qua, cả nước ta cũng đã trải qua những đêm không ngủ vì chiến thắng ngoạn mục của đội tuyển U-23 Việt Nam trên đấu trường châu lục. Đã lâu lắm rồi Việt Nam mới có một sự kiện khiến nhân dân vui mừng đến vậy. Già trẻ, gái trai đều cùng nhau theo dõi. Từng dòng người lưu thông trên đường không hẹn mà đồng loạt dừng lại để chứng kiến loạt penalty nghẹt thở. Họ ôm chầm lấy nhau khi chiến thắng thuộc về chúng ta mặc dù vài giây trước đó họ vẫn là những người xa lạ.
Và dù không giành được cúp vô địch nhưng người dân vẫn đổ xuống đường, vẫn chào đón đội tuyển U-23 trở về như những người hùng. Vì sao? Sẽ không quá lời khi cho rằng chính họ, các cầu thủ U-23 tuyệt vời của chúng ta, đã khơi dậy lòng tự hào dân tộc trong mỗi chúng ta.
Chúng ta đã chứng kiến con đường rèn luyện gian nan của các cầu thủ, thậm chí đổ máu, chấn thương, luôn đối mặt với áp lực lớn lao trong mỗi trận đấu. Họ đã thi đấu vì niềm tin của hàng triệu người hâm mộ, vì lòng tự tôn dân tộc và cả lòng yêu nước. Họ là những chiến binh quả cảm!
Không phải ngẫu nhiên mà trước mỗi trận đấu quốc tế, hai đội bóng đều phải chào cờ, hát quốc ca của nước mình. Chính nghi thức mở màn trận đấu ấy, chính lá quốc kỳ in trên áo cầu thủ đã hun đúc nên lòng tự hào dân tộc và tình yêu tổ quốc. Mỗi cá nhân cầu thủ không đá bóng cho riêng mình, không chỉ cho đội tuyển mình mà còn cho cả tổ quốc mình!
Điều này lý giải vì sao khi nhìn thấy cầu thủ U-23 của chúng ta cắm quốc kỳ trên tuyết trắng và cúi chào, hàng triệu con tim Việt Nam đã rung lên vì thổn thức.
Rõ ràng bóng đá đã chạm vào trái tim của chúng ta!
(Trích:http://plo.vn/xa-hoi/bong-da-quoc-ca-va-long-tu-hao-dan-toc-753685.html )
7. NGỮ LIỆU 7:
Anh (chị) trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 5 dựa vào ngữ liệu sau:
Xây dựng nhân cách con người Việt Nam
…Giá trị đạo đức: Biểu hiện ở nhận thức và những hành vi ứng xử của con người đáp ứng các nguyên tắc và chuẩn mực xã hội đặt ra, trong các mối quan hệ với con người và môi trường sống, được số đông người trong xã hội thừa nhận, hướng tới những mục tiêu tiến bộ của dân tộc, nhân dân và của thời đại. Giá trị đạo đức của nhân cách con người hôm nay là sự kế thừa giá trị đạo đức truyền thống trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc mà hằng số chung nhất là yêu nước, thương người, trong đó có cả những giá trị đạo đức của nhà Nho: “Bần hàn bất năng di, phú quý bất năng dâm, uy vũ bất năng khuất” (đói rét không thể chuyển lay, giàu sang không thể quyến rũ, đe dọa, tra tấn không chịu khuất phục) với giá trị đạo đức cách mạng hình thành trong sự nghiệp cách mạng ở nước ta do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo: sống có lý tưởng, có trách nhiệm, sẵn sàng hy sinh cống hiến cho xã hội nhằm xây dựng đất nước độc lập dân tộc gắn liền chủ nghĩa xã hội và giá trị đạo đức mới (tự tin, dám chịu trách nhiệm, năng động, khả năng thích nghi, sáng tạo…) hình thành từ thời điểm đổi mới (1986) đến nay, khi nước ta phát triển kinh tế thị trường, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Sự kết tinh các giá trị trên thể hiện lòng tự trọng trong đối nhân xử thế và bằng hành động cụ thể trong các mối quan hệ với xã hội, tự nhiên và với chính bản thân mình, phản ánh CÁI TÂM trong nhân cách của con người.
8. NGỮ LIỆU 8:
Anh (chị) trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 5 dựa vào ngữ liệu sau:
… Người Việt Nam có thể coi là ít tinh thần tôn giáo. Họ coi trọng hiện thế trần tục hơn thế giới bên kia. Không phải người Việt Nam không mê tín, họ tin có linh hồn, có ma quỷ, Thần Phật. Nhiều người thực hành cầu cúng. Nhưng về tương lai, họ lo cho con cho cháu hơn là cho linh hồn của mình. Tuy là coi trọng hiện thế nhưng cũng không bám lấy hiện thế, không quá sợ hãi cái chết (sống gửi thác về). Trong cuộc sống, ý thức về cá nhân và sở hữu không phát triển cao. Của cải vẫn được quan niệm là của chung, giàu sang chỉ là tạm thời, tham lam giành giật cho nhiều cũng không giữ mãi mà hưởng được. Người ta mong ước thái bình, an cư lạc nghiệp để làm ăn cho no đủ, sống thanh nhàn, thong thả, có đông con nhiều cháu, ước mong về hạnh phúc nói chung là thiết thực, yên phận thủ thường, không mong gì cao xa, khác thường, hơn người. Con người được ưa chuộng là con người hiền lành, tình nghĩa. Không chuộng trí mà cũng không chuộng dũng. Dân tộc chống ngoại xâm liên tục nhưng không thượng võ. Ðâu đâu cũng có đền thờ những người có công đức - chủ yếu là có công chống ngoại xâm - nhưng không một anh hùng xuất chúng, một võ sĩ cao cường nào được lưu danh. Trong tâm trí nhân dân thường có Thần và Bụt mà không có Tiên. Thần uy linh bảo quốc hộ dân và Bụt hay cứu giúp mọi người; còn Tiên nhiều phép lạ, ngao du ngoài thế giới thì xa lạ. Không ca tụng trí tuệ mà ca tụng sự khôn khéo. Khôn khéo là ăn đi trước, lội nước theo sau, biết thủ thế, giữ mình, gỡ được tình thế khó khăn. Ðối với cái dị kỉ, cái mới, không dễ hoà hợp nhưng cũng không cự tuyệt đến cùng, chấp nhận cái gì vừa phải, hợp với mình nhưng cũng chần chừ, dè dặt, giữ mình.
(Trần Đình Hượu, Đặc sắc văn hóa Việt Nam nguvan.hnue.edu.vn/Nghiencuu/Vanhoa/tabid/107/newstab/438/Default.aspx )
9. NGỮ LIỆU 9
Mới đây, các giáo sư tâm lí học ở Trường Đại học York và Toronto (Canada) đã tìm ra những bằng chứng để chứng minh rằng: Đọc sách văn học thực sự giúp con người trở nên thông minh và tốt tính hơn.
Những nghiên cứu của các giáo sư đã cho thấy những người thường xuyên đọc sách văn học thường có khả năng thấu hiểu, cảm thông và nhìn nhận sự việc từ nhiều góc độ. Ngược lại, những cá nhân có khả năng thấu cảm tốt cũng thường lựa chọn sách văn học để đọc.
Sau khi đã tìm thấy mối liên hệ hai chiều ở đối tượng độc giả là người lớn, các nhà nghiên cứu tiếp tục tiến hành với trẻ nhỏ và nhận thấy những điều thú vị, rằng những trẻ được đọc nhiều sách truyện thường có cách ứng xử ôn hoà, thân thiện hơn, thậm chí trở thành đứa trẻ được yêu mến nhất trong nhóm bạn.
Đọc một “nội dung sâu sắc” khác với cách đọc “mì ăn liền” của chúng ta khi lướt qua các trang mạng. Hiện tại, việc thực sự đọc, chìm lắng vào một nội dung văn học là việc ngày càng hiếm thấy trong đời sống đương đại.
Theo các nhà tâm lí học, việc chú tâm đọc một nội dung sâu sắc có tầm quan trọng đối với mỗi cá nhân giống như việc người ta cần bảo tồn những công trình lịch sử hay những tác phẩm nghệ thuật quý giá. Việc thiếu đi thói quen đọc nghiêm túc sẽ gây ảnh hưởng tới sự phát triển trí tuệ và cảm xúc của những thế hệ “sống trên mạng”.
(Trích Đọc sách văn học giúp chúng ta thông minh hơn? theo http://mvw. dantri.com.vn, ngày 12 /08 /2015)
Nhóm chuyên môn Ngữ Văn
HỖ TRỢ TỰ HỌC VĂN SỬ ĐỊA
All comments [ 0 ]
Your comments