Hướng dẫn ôn tập nội dung: Đường lối cách mạng Việt Nam (1939 – 1945)
Thứ Hai, 9 tháng 1, 2017
1. Hoàn cảnh lịch sử
a. Tình hình chính trị:
* Thế giới:
-
Tháng 9- 1939, CTTGII bùng nổ, phát xít Đức đánh chiếm các nước châu Âu tư bản.
Tháng 6- 1940, Pháp đầu hàng Đức, thực hiện chính sách thù địch với cách mạng
thuộc địa.
-
Tháng 6- 1941, phát xít Đức tấn công Liên Xô. Cuộc chiến đấu của nhân dân Liên
Xô trong cuộc chiến tranh vệ quốc đã cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng Việt Nam.
-
Ở Viễn Đông, phát xít Nhật mở rộng xâm lược Trung Quốc, tiến sát biên giới Việt
– Trung.
* Trong nước
-
Chính quyền mới thực hiện một loạt chính sách vơ vét sức người, sức của của
Đông Dương dốc vào cuộc chiến tranh.
-
Cuối tháng 9-1940, quân Nhật vào miền Bắc Việt Nam, Pháp nhanh chóng đầu hàng.
Nhật Pháp câu kết với nhau để thống trị và bóc lột nhân dân Đông Dương.
-
Việt Nam lúc này đặt dưới ách thống trị của Pháp và Nhật. Nhật và tay sai ra
sức tuyên truyền lừa bịp về văn minh và sức mạnh của Nhật bản và thuyết Đại
Đông Á, dọn đường cho Nhật hất cẳng Pháp sau này.
b. Tình hình kinh tế
* Chính sách của Pháp:
-
Tháng 9 – 1939, toàn quyền Catơru ra lệnh tổng động viên nhằm cung cấp cho mẫu
quốc tiềm lực tối đa của Đông Dương về quân sự, nhân lực, các sản phẩm và
nguyên liệu.
-
Pháp thi hành chính sách kinh tế chỉ huy, tăng thuế cũ, đặt them thuế mới,
cưỡng bức thu mua lương thực, thực phẩm, sa thải công nhân viên chức, giảm tiền
lương, tăng giờ làm…
* Chính sách của Nhật:
-
Nhật buộc Pháp cho sử dụng các sân bay, phương tiện giao thong, kiểm soát hệ
thống đường sắt và các tàu biển. Buộc Pháp hang năm phải nộp cho Nhật một khoản
tiền lớn…
-
Cướp đoạt ruộng đất của nông dân, bắt nông dân nhổ lúa trồng đay, thầu dầu phục
vụ cho nhu cầu chiến tranh của chúng.
→ Chính sách bóc lột của Pháp,
Nhật đã đẩy nhân ta tới chỗ cùng cực. Hậu quả là cuối năm 1944 đầu năm 1945 có
khoảng 2 triệu đồng bào ta chết đói, KTVN tiêu điều, kiệt quệ.
c. Xã hội:
-
Đời sống của mọi tầng lớp, giai cấp trong XH (trừ bọn tay sai, đại địa chủ và
tư sản mại bản) đều bị ảnh hưởng bởi chính sách bóc lột của Pháp, Nhật:
→ Chính sách thống trị của Pháp,
Nhật đã làm cho mâu thuẫn giữa dân tộc ta với đế quốc phát xít Pháp, Nhật và
bọn tay sai trở nên gay gắt. Yêu cầu Đảng ta phải có sự lãnh đạo kịp thời, đề
ra đường lối đấu tranh phù hợp, lãnh đạo nhân dân ta tiến hành cuộc cách mạng
giải phóng dân tộc.
2.
Đường lối cách mạng Việt Nam
Đường
lối cách mạng Việt Nam thời kì 1939-1945 thể hiện ở sự chuyển hướng chỉ đạo
chiến lược cách mạng qua các Hội nghị Ban Chấp hành TWĐCSĐD lần thứ VI
(11-1939), lần thứ VII (1-1940) và được hoàn chỉnh ở Hội nghị lần thứ VIII (5 -
1941).
a. Hội Nghị BCH Trung ương tháng
11 - 1939
-
Từ 6 đến 8-11-1939, HN BCHTW ĐCSĐD lần thứ VI được triệu tập tại Bà Điểm (Hóc
Môn-Gia Định) do Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ chủ trì.
-
Nội dung:
+
Hội nghị xác định mục tiêu chiến lược trước mắt của cách mạng Đông Dương là
đánh đổ đế quốc và tay sai, giải phóng các dân tộc Đông Dương, làm cho Đông
Dương hoàn toàn độc lập.
+
Tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất và đề ra khẩu hiệu tịch thu ruộng đất của
đế quốc và địa chủ, tay sai, chống tô cao, lãi nặng. Khẩu hiệu lập chính quyền
xô viết công nông binh được thay bằng khẩu hiệu lập chính quyền dân chủ cộng
hòa.
+
Chuyển từ đấu tranh đòi quyền dân sinh, dân chủ sang đấu tranh trực tiếp đánh đổ
chính quyền đế quốc và tay sai; từ hoạt động hợp pháp, nửa hợp pháp sang hoạt
động bí mật và bất hợp pháp.
+
Chủ trương thành lập Mặt trận thống nhất dân tộc phản đế Đông Dương (MT phản đế
Đông Dương) thay cho Mặt trận dân chủ Đông Dương nhằm đoàn kết rộng rãi các
tầng lớp, giai cấp, chĩa mũi nhọn vào kẻ thù chủ yếu trước mắt là đế quốc phát
xít, giành độc lập dân tộc.
-
Ý nghĩa: Nghị quyết Hội nghị lần thứ trung ương lần VI đánh dấu bước chuyển
hướng quan trọng: đã đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu, thể hiện sự
nhạy bén về chính trị và năng lực sáng tạo của Đảng, mở đường đi tới thắng lợi
của cách mạng tháng Tám.
b. Hội nghị BCH Trung ương VIII
tháng 5 - 1941
-
Trước những chuyển biến của tình hình thế giới và trong nước, ngày 28-1-1941, Nguyễn
Ái Quốc về nước để trực tiếp lãnh đạo cách mạng. Sau một thời gian chuẩn bị,
Người chủ trì HN BCHTW Đảng lần VIII tại Pác Bó (Cao Bằng) từ ngày 10 đến
19-5-1941.
-
Nội dung:
+
Hội nghị khẳng định nhiềm vụ chủ yếu trước mắt của cách mạng là giải phóng dân
tộc.
+
Tiếp tục tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất thay bằng khẩu hiệu giảm tô,
giảm tức, chia lại ruộng đất công, tiến tới thực hiện người cày có ruộng. Hội
nghị chỉ rõ sau khi đánh đuổi Pháp Pháp – Nhật sẽ thành lập chính phủ nhân dân
của nước VNDCCH.
+
Hội nghị quyết định thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh)
thay cho Mặt trận thống nhất dân tộc phản đế Dông Dương và giúp đỡ việc lập mặt
trận ở các nước Lào, Campuchia.
+
Xác định hình thái của cuộc khởi nghĩa là đi từ khởi nghĩa từng phần lên tổng
khởi nghĩa, chuẩn bị khởi nghĩa là nhiệm vụ trung tâm của toàn Đảng, toàn dân
trong giai đoạn hiện tại.
-
Ý nghĩa: Hội nghị TW lần thứ VIII đã hoàn chỉnh chủ trương được đề ra từ Hội
nghị VI tháng 11-1939, nhằm giải quyết mục tiêu số một của cách mạng là độc lập
dân tộc và đề ra nhiều chủ trương sáng tạo, hội nghị có tầm quan trọng quyết
định cho thắng lợi của cách mạng tháng Tám sau này.
GV hướng
dẫn: Hà Thị Đế
All comments [ 0 ]
Your comments