Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu ở bài thơ Sóng

Thứ Hai, 26 tháng 3, 2018

1. Khái quát chung
- Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ được sáng tác năm 1967 nhân chuyến đi thực tế ở biển Diêm Điền. In trong tập Hoa dọc chiến hào.
- Nội dung cơ bản bài thơ Sóng: Mượn hình tượng sóng để bày tỏ về tâm trạng, tình yêu mãnh liệt của người con gái khi yêu.
2. Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu
 - Khổ 1: Cũng giống như sóng, người phụ nữ khi yêu thường có nhiều cung bậc, trạng thái cảm xúc khác nhau (chú ý 2 câu đầu khổ thơ thứ nhất tác giả sử dụng kết cấu đối lập - song hành).
- Hành trình của sóng tìm đến biển khơi cũng giống như tâm hồn người phụ nữ không chịu chấp nhận sự chật hẹp, tù túng (không hiểu, tìm ra tận bể) luôn hướng tới một tình yêu tuyệt đích. Đây là một quan niệm tình yêu tiến bộ của người phụ nữ hiện đại.
- Khổ 2: Bằng cách nói về sóng: ngày xưa, ngày sau, vẫn thế tác giả đã khẳng định tình yêu mãi mãi là khát vọng của tuổi trẻ, luôn song hành với tuổi trẻ (khổ thơ thứ 2).
- Khổ 3+4: Hình tượng nhân vật trữ em xuất hiện từ khổ thơ thứ 3 như để trực tiếp giãi bày tâm trạng. Nhân vật em luôn suy tư về sự huyền diệu, bí ẩn của tình yêu, cố gắng đi tìm ngọn nguồn của tình yêu nhưng không có lời giải đáp vì tình yêu vốn không tuân theo quy luật của lí trí (chú ý các câu hỏi trong khổ 3, 4). Chính vì không lí giải rõ ngọn ngành nên tình yêu vì thế mà trở nên đẹp và là cái đích để cho muôn người đi tìm và khám phá.
- Khổ 5:
+ Đây là khổ thơ đặc biệt trong bài thơ, các khổ thơ khác đều là thơ ngũ ngôn, mỗi khổ 4 câu, duy nhất khổ này 6 câu. Bằng thủ pháp nhân hóa và ẩn dụ, nhà thơ mang đến cho người đọc nỗi nhớ của sóng về bờ nhưng tương đồng với nó là nỗi nhớ của em về anh.
+ Nỗi nhớ bao trùm cả không gian, thời gian: lòng sâu ... mặt nước, ngày... đêm.
Hai câu thơ  đầu với hình thức lặp cấu trúc hòa quyện cùng nghệ thuật đối, tạo nên sự điệp trùng của những con sóng với nhiều dạng thức khác nhau.
+  Hai câu tiếp diễn tả nỗi nhớ của sóng, dù sóng trên mặt nước hay dưới lòng sâu thì đều nhớ bờ cũng như lòng em luôn nhớ đến anh. Tình yêu đi liền với nỗi nhớ, đó là trạng thái tâm lí điển hình trong tâm hồn của đôi lứa đang yêu.
+ Không ngủ là thời gian của ý thức nhưng  Lòng em nhớ đến anh/ Cả trong mơ còn thức lại là vấn đề tiềm thức. Nỗi nhớ đi sâu vào tiềm thức để ngay cả khi ngủ vẫn luôn mơ về anh. Có ai đó đã nói rằng câu thơ Cả trong mơ đều thức tựa như một con sóng đi xuyên qua hai lớp thực và mộng. Giới hạn của sóng là thực, người phụ nữ khi yêu thì xáo trộn giữa thực và mơ. Tình yêu của người phụ nữ có lẽ cũng sâu sắc là vậy.
=>TL: Trong khổ thơ trên, cảm xúc luôn thường trực  trong trái tim yêu là nỗi nhớ, nhưng được Xuân Quỳnh diễn tả khá tinh tế và độc đáo. Với ý thơ này có thể  xem Xuân Quỳnh như một thi sĩ tài năng trong thơ ca hiện đại Việt Nam.
- Khổ 6:
+ Đầu mỗi câu thơ Xuân Quỳnh đã sử dụng những từ ngữ chỉ sự đối lập: dẫu xuôi –  dẫu ngược. Từ dẫu vừa chỉ sự phó mặc vừa chỉ sự nhẫn nại, phải chăng xuôi – ngược là chặng đường truân chuyên gian khó trong tình yêu nhưng không làm lung lay sự kiên định trong trái tim yêu.
- Nghệ thuật:
+ Thể thơ năm chữ với nhịp điệu linh hoạt, nhịp nhàng gợi âm vang của những con sóng đồng thời phù hợp với việc diễn tả tình cảm sâu sắc và mãnh liệt của người phụ nữ trong tình yêu.
+ Nghệ thuật ẩn dụ được tác giả sử dụng thành công (mượn hình tượng sóng để thể hiện tình yêu một cách sinh động gợi cảm) .
+ Ngôn từ giản dị, trong sáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi.
3. Đánh giá, liên hệ
Đoạn thơ đã góp phần thể hiện nổi bật vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu: chân thành, say đắm, nồng nàn, mãnh liệt, chủy chung, trong sáng, cao thượng. Nó vừa mang nét đẹp  tình yêu của người phụ nữ Việt Nam truyền thống, vừa có nét táo bạo, chủ động đến với tình yêu của người phụ nữ Việt Nam hiện đại.
- Liên hệ: Trân trọng tình yêu, luôn luôn hướng về người mình yêu, hài hòa giữa t.y và sự nghiệp...
Lưu ý: Có thể so sánh với một vài câu thơ khác viết về tình yêu…
Chia sẻ bài viết ^^
Other post

All comments [ 0 ]


Your comments